- Het kabinet kan de vergunning voor gasboringen van de NAM onder de Waddenzee wel degelijk weigeren, stelt de Waddenacademie.
- Volgens de denktank kan niet worden uitgesloten dat de gaswinning nadelige gevolgen heeft voor het Natura 2000-gebied.
- Het kabinet wil juist toestemming geven aan de NAM, omdat aan alle wettelijke voorwaarden zou zijn voldaan.
Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit mag geen vergunning verlenen voor gaswinning onder de Waddenzee. Tot die conclusie komt kennisorganisatie de Waddenacademie na bestudering van de huidige natuurregelgeving.
De Vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat van de Tweede Kamer had de denktank om advies gevraagd.
Volgens de vijf experts van de Waddenacademie, van wie vier hoogleraren uit verschillende disciplines, mag er geen wetenschappelijke twijfel bestaan over de nadelige gevolgen van de gasboringen onder het Natura 2000-gebied.
Die twijfel is er volgens de Waddenacademie wel degelijk. Dus moet de vergunning op grond van de EU-Habitatrichtlijn en de Wet natuurbescherming geweigerd worden.
"Volgens de minister zijn op de korte termijn geen nadelige gevolgen voor de natuur te verwachten", schrijft de Waddenacademie in het advies. Maar de minister houdt volgens de experts te weinig rekening met onzekerheden, onder meer bij de berekening van de verhouding tussen bodemdaling, sedimentatie en zeespiegelstijging.
Veel weerstand tegen nieuwe gasboringen
In het Waddengebied wordt al sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw aardgas gewonnen uit kleine velden. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die in handen is van Shell en ExxonMobil, pompt gas onder het wad vandaan bij Ameland en Blija.
Tegen de plannen voor nieuwe gasboringen in de Waddenzee ter hoogte van het Friese Ternaard is veel maatschappelijke weerstand. Het kabinet gaf in september aan toestemming te willen geven aan de NAM.
"Er is op dit moment geen aanwijzing voor onherstelbare schade aan het Waddengebied. En daarom kan ik de winning niet weigeren", zei demissionair minister Stef Blok in september tijdens een bezoek aan het Noord-Friese dorp.
Er wordt al jarenlang gesproken over gasboringen in de Waddenzee bij Ternaard. Regionale bestuurders zijn huiverig, onder meer vanwege het risico op aardbevingen. Dat was de reden waarom het kabinet eerder besloot om de gaskraan in Groningen dicht te draaien.
Waddenmanifest voor behoud van de natuur
Begin dit jaar stelden zo'n 35 Staten-, gemeenteraads- en waterschapsfracties uit Friesland, Groningen en Noord-Holland het zogenoemde Waddenmanifest op. Daarin riepen ze de Tweede Kamer en het kabinet op de Waddenzee te beschermen. De centrale boodschap: breng de stilte, donkerte en de rust op het Wad terug.
Sinds juni 2009 behoort de Waddenzee tot Unesco Werelderfgoed. Het gebied staat onder grote druk, schrijven de ondertekenaars. "Door de economische activiteiten als de winning van gas en zout dreigt een uniek en waardevol stuk natuur verstoord te worden. De winning van delfstoffen brengt de natuurlijke processen in het Waddengebied in gevaar en zorgt voor bodemdaling op land en in de Waddenzee."
Begin september werd op het congres van de internationale organisatie voor natuurbehoud IUCN een motie van de Waddenvereniging aangenomen. Die motie roept de Nederlandse regering op om geen nieuwe gaswinning te starten onder de Waddenzee, aangezien het een beschermd natuurgebied is en ook Unesco Werelderfgoed. De oproep kreeg steun van 23 natuurbeschermingsorganisaties uit landen in Europa en Afrika.
Noord-Holland wil dat gaswinning Waddenzee helemaal stopt
De provincie Noord-Holland deed eind september een oproep aan het demissionaire kabinet om gasboringen in de Waddenzee helemaal te stoppen, ook in kleine aardgasvelden.
Het provinciebestuur wil dat er wordt ingezet op "de schone energietransitie". Daarom moet het kabinet geen vergunningen meer verstrekken voor activiteiten die de natuur van het Waddengebied kunnen schaden. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor zoutwinning.
Provinciale Staten namen voor de zomer al een motie aan van deze strekking. Het dagelijks bestuur van de provincie wil daarom in overleg met het kabinet plannen voor nieuwe gasboringen. Eerder ging de provincie nog akkoord met gaswinning uit kleinere velden in de Waddenzee. Die afspraak staat in de zogeheten Agenda voor het Waddengebied 2050.
Noord-Holland wil de afspraken nu dus herzien.
